Naar aanleiding van deze promotieactie voor de Nederlandse Voettennis Bond in Moskou, zijn er enkele culturele aspecten van de Russische cultuur die we eruit willen lichten. We willen benadrukken dat deze observatie slechts gebaseerd is op 5 dagen werken en beleven in centraal Moskou. Daarom kan het zijn dat e.e.a ongenuanceerd overkomt. Het is bovendien een persoonlijke perceptie van deze 5-daagse werkelijkheid.
Vrije markt in het post communisme
Het valt gelijk op dat van de verschillende bevolkingsgroepen het vooral de jongere generaties zijn, tot pakumbeet 45 jaar, die het marktmechanisme hebben omarmd. Er is een upperclass, maar ook een middenklasse die beide gericht zijn op consumeren en materialistische zaken. Natuurlijk hoort het erbij om dat ook te laten zien, status en trots lijken fundamenten van de Russische samenleving. Enkele voorbeelden:
In verschillende cafés komen we veel jongeren tegen die onder het genot van een speciale (en dus zeer dure) koffie aan het werk zijn met een flitsende Gucci zonnebril, bijbehorend snelle outfit en Mac computer. Natuurlijk ligt de Iphone of Blackberry ernaast om het plaatje compleet te maken. Iedereen die het café binnenkomt wordt gecontroleerd op wat men aan heeft daarna gaan ze weer verder met hun ding. Deden wij dus ook aan mee.
Ondanks een uitgebreid Metrosysteem (UNESCO) lijken de welvarende Russen toch liever de auto te nemen. Lopend op straat kom je veel files tegen op de brede wegen. Wat dat betreft zijn de bekende rijen uit de communistische jaren verplaatst van de slager of bakker naar de weg. In elke file staan ontelbare Mercedesen, BMW’s en andere auto’s die vooral een dure en gelikte uitstraling hebben. Een stijlvolle uitstraling is daarbij overbodig. Je ziet wat dat betreft Bently’s schuin en dubbel geparkeerd staan alsof het boodschappenautootjes zijn. Geld genoeg en dat willen ze ook laten zien.
Vrouwen en kleding
Zonder alle vrouwen over één kam te scheren valt het op dat de meeste dames er nogal uitdagend uitzien. Met een (zeer) korte rok, strakke panty, rode kaplaarzen en bontjas zou je in Nederland al snel worden uitgemaakt voor sloerie. Dat is in Moskou bepaald niet het geval. De nieuwe middenklasse of nieuwe rijken willen zichzelf maar al te graag laten zien. En, moet gezegd worden: Russische vrouwen zijn erg mooi.
In dat kader geldt ook dat iedereen er relatief hetzelfde uitziet. Als je New York vergelijkt met Moskou dan ben je in New York haast alternatief als je mainstream gekleed bent. In Moskou is dat anders, hier kleed je je als man in een basic spijkerbroek, jasje en stappers. Geen poespas, saai zelfs. Geen alternatieve scene die je duidelijk ziet in andere steden zoals ook in Berlijn of Londen bijvoorbeeld.
Muziek
Veel goede muziek gehoord in Moskou. In de heftige club B2 op zelfs vier verdiepingen met op elke verdieping een ander genre. Maar wat opvalt is dat de muziekkeuze heel divers is in verschillende openbare gelegenheden. Soms klopt het niet helemaal met de setting en de mensen die er komen. Ook komt er veel muziek voorbij wat voor ons classics zijn uit de jaren 70 en 80. Wij denken dat de Russen ook op muzikaal gebied een inhaalslag moeten maken. Wat dat betreft is er wel veel muziek beschikbaar in relatief korte tijd.
Energie
Zonder te weten wat de prijs van energie is gaan we ervan uit dat het goedkoop is in Rusland. Je hoort wel eens van Gazprom en olieroebels dus wij gaan ervan uit dat dat wel kan kloppen. Wat wij vooral hebben gezien is dat de kachel overal goed stond te branden. Het is natuurlijk koud in Moskou (november) dus het leven speelt zich vooral binnen af en dat heeft toch effect op het sociale leven. Wat dat betreft zijn we benieuwd hoe Moskou is ergens op een mooie lentedag waar de energie van de mensen zelf en de zon komt.
Stug
Russen lijken erg stug en kijken je een beetje nors of zelfs boos aan zo lijkt. Ze zijn van zichzelf niet open en zullen zelden het initiatief nemen om contact te maken. Onze ervaring was wel dat als je zelf een hand uitsteekt staan ze open om je te helpen. Ze lijken stug en nors, maar als ze eenmaal contact met je hebben gemaakt dan zijn ze ook aardig en staan ze open voor vragen en zijn ze zeer behulpzaam. Onze indruk op basis van 5 dagen Moskou: De Rus is vriendelijk.
Uitgaan, eten & drinken
De koffie is lekker en wordt heet geserveerd (in tegenstelling tot lauwe koffie's -verkeerd- in Nederland). Er zijn veel tentjes waar je een lekker koffietje kunt doen. Russen drinken ook graag thee, het liefste met citroen.
Maaltijden komen in kleine porties, maar worden wel met zorg bereid. We hebben 5 dagen heerlijk gegeten. Bestellen van de Russische kaart is bovendien een avontuur aangezien je niet weet wat je zult krijgen. Tip is om aan Russen te vragen waar je goed en gezellig kunt eten. Ben je in ieder geval verzekerd van een communicatieavontuur. In de meeste gevallen hebben restaurants geen uithangbord of neon. Je ziet de restaurants of kroegjes vaak niet eens zitten. Veel restaurants hebben geen ramen, hebben de gordijnen dicht, zitten in een kelder ergens in een donkere zijstraat of achter een doodeenvoudige huisdeur. Maakt het extra leuk. Voor wie iets anders wil dan wat het guidebook vertelt, echt Russisch dus, vraag het aan de Russen.
Alcohol kan lekker zijn. Een biertje na een dag hard werken is heerlijk. Mocht iemand echter de illusie hebben om met Russen te gaan drinken, wat wij dus hebben gedaan, dan vergeet het gezellige drinken maar. De Rus kan namelijk enorm zuipen. En dan gaat het niet om liters bier, maar wel om een ontelbaar aantal shots Wodka. Uitgaan is Moskou is daarom wel feest. Iedereen wordt dronken en gaat helemaal los. Wie niet losgaat is al stomdronken en ligt te slapen aan de bar,
Wat opvalt is de vergelijking die we hebben geconstateerd met Spanje. In Spanje wordt er veel in parkjes gedronken voordat men naar een club of café gaat. In Moskou gebeurt precies hetzelfde, maar dan anders... Daar waar we in het verleden in bijvoorbeeld Malaga bij 25 graden een rum cola hebben gedronken in het park, daar hebben we nu bij -4 en sneeuw wodka’s gedronken. Bijzondere ervaring. Andere vergelijking met Spanje is dat na het Franco tijdperk Spanje helemaal is losgeslagen. Veel roken, alcohol en soft drugsgebruik is normaal Spanje. Zo ook in Moskou. Als je hier een kroeg binnenstapt dan is het alsof iedereen plankgas rookt en drinkt. Wellicht gaan recent verworven vrijheden gepaard met dit soort genotuitspattingen.
Kortom
Stedentrip naar Moskou? Zeker doen. Wij waren er in de winter, dat hoort een beetje bij Moskou. Toch zouden we graag een keer terugkeren in de Russische lente.
